Αγανακτισμένοι και λαϊκισμός
15/07/2011, 5:56 μμ
Filed under: Χρηστος Λασκος | Ετικέτες:

ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΛΑΣΚΟΥ

Το κίνημα των πλατειών έχει ήδη ένα δεύτερο πολιτικό αποτέλεσμα –δεδομένου πως το πρώτο και σημαντικότερο είναι η ίδια του η παρουσία- που είναι ο καταναγκασμός της κυβέρνησης σε κινήσεις απεγνωσμένης άμυνας για πρώτη, στην πραγματικότητα, φορά από την ανάληψη της εξουσίας κι έπειτα. Τα καρογιοζιλίκια του τελευταίου διημέρου ανοίγουν το δρόμο στην ήττα της. Το αν αυτή η ήττα θα σημάνει και συνολική ήττα της ασκούμενης πολιτικής είναι ακόμη άδηλο. Η πρεμούρα, πάντως, που έχει ενσκήψει και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού για την «εξεύρεση λύσης» δείχνει πως οι δυνατότητες υπάρχουν, οι συσχετισμοί δεν είναι οριστικοί και ο κόσμος θα ανοίξει ή δεν θα ανοίξει δρόμους. Κάνοντας παντού και για πολύ κάτι σαν αυτό που κάνουν οι ελληνικές πλατείες, ιδίως τις Κυριακές.
Πριν από δύο εβδομάδες, στο «Βήμα», ο Ανδρέας Πανταζόπουλος μας θύμιζε πως, σύμφωνα με τον Φανόν, η ταπείνωση είναι η πηγή του ριζοσπαστισμού. Πράγμα που, κατά τη γνώμη του, κολλάει απολύτως στους σημερινούς «αγανακτισμένους», των οποίων ο αντι-συστημικός ριζοσπαστισμός είναι αποτέλεσμα της σωματοποίησης, ακριβώς, μιας ταπείνωσης, στα όρια της ντροπής. «Η μαζικότητα της διαμαρτυρίας δίνει στους εξατομικευμένους φορείς της τη δυνατότητα να μεταμφιέσουν τη ντροπή σε χολερικό θυμό, σε κραυγή που δυσκολεύεται να γίνει λόγος».
Πώς μπορούμε, άραγε, να διαβάσουμε αυτές τις διαπιστώσεις; Θα μπορούσαμε και «θετικά» αν ήδη δεν μας προϊδέαζε αλλιώς ο επιθετικός προσδιορισμός «χολερικός», που έρχεται να ορίσει τον θυμό. Θα μπορούσαμε θετικά στο μέτρο που η αίσθηση της ταπείνωσης δεν συνιστά, προφανώς, ψυχοπάθεια, αλλά απολύτως υγιή αντίδραση μη λοβοτομημένων ανθρώπων σε υλικές πραγματικότητες πραγματικά ταπεινωτικές. Ακόμη, γιατί οι «εξατομικευμένοι φορείς» της ταπείνωσης αίρουν εμπράκτως την ατομικιστική τους στάση προσερχόμενοι ο ένας δίπλα στον άλλο στο Σύνταγμα και παντού. Κυρίως, όμως, γιατί, όπως μας έμαθε και ο Holloway -με τον οποίο διαφωνώ σε όλα τα άλλα- με μια «κραυγή» θα ξεκινήσουν όλα.
Ο Ανδρέας Πανταζόπουλος, όμως, δεν είναι τόσο «θετικός». Διαγιγνώσκει σε όλα αυτά έναν «κοινωνιο-λαϊκισμό διαμαρτυρίας», που εμφανίζεται ως έκφραση μιας «κοινωνίας σε ψίχουλα», η οποία είναι σχεδόν ανέφικτο να ενοποιηθεί πολιτικά. Γιατί δεν συνιστά τίποτε περισσότερο από μια χωρική και ψυχολογική συν-παρουσία –και όχι συλλογικότητα- που φτιάχνεται από τους «μεσαίους», που αφυπνίζονται από το όνειρο του ηδονιστικού ατομικισμού και μετατρέπονται ιλιγγιωδώς σε ντεκλασέδες και από νέους για τους οποίους το ίδιο όνειρο πέθανε πριν καν προλάβουν να το ζήσουν.
Νομίζω πως είναι εντελώς λάθος. Και το λάθος προκύπτει από την εμμονή στο θεωρητικό σχήμα ενός «λαϊκισμού», που εξηγητικά όλα τα σφάζει κι όλα τα μαχαιρώνει. Γιατί, εγώ στις πλατείες και ιδίως στις μέρες των κορυφώσεων, αντίθετα από αυτόν, βλέπω τη μεγάλη πλειοψηφία να είναι νέοι –των 700 ευρώ, προ κρίσης- που βρίσκονταν και στα αντιπολεμικά συλλαλητήρια του 2003 και στο Δεκέμβρη ή μεγαλύτεροι, που δεν είναι ούτε ιδιοκτήτες εμπορικών στο κέντρο της Θεσσαλονίκης ούτε η «εργατική αριστοκρατία» των ΔΕΚΟ, αλλά εργαζόμενοι των 1000 ευρώ και κάτω ή άνεργοι –κι όχι τωρινοί- της αληθινής και μακροχρόνιας εξαθλίωσης.
Δεν θα συνεχίσω τώρα. Αν και αυτή η συζήτηση πρέπει διαρκώς να γίνεται στο μέτρο που, με λιγότερο λόγιο τρόπο, κάποια σαν αυτά που υποστηρίζει ο Πανταζόπουλος εκφράζονται σε σημαντικό βαθμό και μέσα στη ριζοσπαστική αριστερά. Ξέρετε: ποιοί είναι, μωρέ, αυτοί οι τύποι; Τώρα ξύπνησαν; Ας φέρουν και τον καναπέ τους στην πλατεία. Απλώς, δεν είναι έτσι. Πάτε στην πλατεία να το δείτε κι ας φρικάρετε με κάποια πράγματα. Πρόκειται, αναμφίβολα, για «κάτι το ωραίον» και πολύ ελπιδοφόρο.

Σχολιάστε so far
Σχολιάστε



Σχολιάστε