ΑΥΓΗ 21/5/2010 

Του Νάσου Θεοδωρίδη *

 Με την επίσκεψη Ερντογάν χάθηκε μια μοναδική ευκαιρία να υπάρξει ριζικός αναπροσανατολισμός στις ελληνοτουρκικές σχέσεις διαμέσου μιας ραγδαίας και δραστικής μείωσης των εξοπλισμών, καθώς και διαμέσου της παραπομπής όλων ανεξαιρέτως των εκκρεμοτήτων στο Δικαστήριο της Χάγης. Συνέχεια →

ΤΟΥ ΝΑΣΟΥ ΘΕΟΔΩΡΙΔΗ

Δεν χωράει αμφιβολία ότι φέτος η 25η Μαρτίου δίνει πολλές αφορμές για εξαγωγή χρήσιμων συμπερασμάτων. Σε αντίθεση με τον κυρίαρχο εθνικιστικό μύθο, που θέλει γενικώς τους «Έλληνες» να ξεσηκώνονται κατά των «Τούρκων» συλλήβδην, και που δυστυχώς διαιωνίζεται στα σχολεία αναπαράγοντας μια δηλητηριώδη κουλτούρα για τη συνύπαρξη των δύο λαών, χρέος κάθε ανθρώπου που επιθυμεί τη χειραφέτηση και την ελευθερία είναι να ερμηνεύει ορθά τα γεγονότα, δηλαδή ενταγμένα μέσα στο σωστό ιστορικό και κοινωνικό πλαίσιο. Συνέχεια →

Η πιο σημαντική τομή που φαίνεται να κομίζουν οι νέες ρυθμίσεις για την απονομή ιθαγένειας σε μετανάστες/τριες συνίσταται στη ρήξη που επέρχεται στην «εθνική ταυτότητα» όπως αυτή είχε διαμορφωθεί στο «συλλογικό φαντασιακό» των Ελλήνων επί πολλές δεκαετίες, λόγω μιας συστηματικής χειραγώγησης της κοινής γνώμης από παντελώς εσφαλμένες και επιστημονικά ατεκμηρίωτες αντιλήψεις περί «ιστορικής και πολιτισμικής συνέχειας».

Συνέχεια →

ΤΟΥ ΝΑΣΟΥ ΘΕΟΔΩΡΙΔΗ

Αναμφίβολα δεν είναι επαναστάτες εκείνοι που διαθέτοντας μια κουλτούρα βίας και μίσους έχουν ως μοναδικό στόχο να αφαιρέσουν όσο το δυνατόν περισσότερες ζωές, αφού με τις δολοφονικές πράξεις τους συμβάλλουν στην έξαρση του αστυνομικού κράτους και στην περιστολή δικαιωμάτων. Φυσικά, αυτό που «λησμονούν» οι διάφοροι εξ επαγγέλματος «καταγγέλλοντες» είναι ότι αυταρχικό κράτος θα υπήρχε και δίχως τους δράστες αυτούς, διότι είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με το καπιταλιστικό σύστημα εξουσίας. Συνέχεια →

ΤΟΥ ΝΑΣΟΥ ΘΕΟΔΩΡΙΔΗ

Αφορμή για τις παρακάτω σκέψεις αποτέλεσαν δύο πρόσφατα περιστατικά : αφενός η υποβολή μιας μήνυσης προς τον δημοσιογράφο Τάκη Μίχα για το ζήτημα των Ελλήνων εθελοντών στον πόλεμο της Βοσνίας, και αφετέρου η παντελής αποσιώπηση των σοβαρών καταγγελιών του κόμματος της μακεδονικής μειονότητας «Ουράνιο Τόξο» σχετικά με αντιδημοκρατικές προεκλογικές πρακτικές της Πολιτείας. Συνέχεια →

ΤΟΥ ΝΑΣΟΥ ΘΕΟΔΩΡΙΔΗ

Δυστυχώς, το ελληνικό σχολείο είναι ακόμα παγιδευμένο στην εθνικιστική προπαγάνδα του 19ου αιώνα, δηλαδή σε εθνικούς μύθους που κατ’ ουσία νομιμοποιούν τη θυσία πολύτιμων ζωών χάριν άψυχων εδαφών και που δικαιολογούν ηθικά πολέμους σαν αυτούς που διεξήγε συστηματικά ο ελληνικός στρατός στις αρχές του εικοστού αιώνα αιματοκυλίζοντας τα Βαλκάνια σε περιοχές όπου το ελληνικό στοιχείο αποτελούσε ισχνή μειοψηφία. Η παραχαραγμένη ιστορία που μας διδάσκουν ονομάζει απελευθερωτικούς όλους τους πολέμους του ελληνικού κράτους και άρα εμφανίζει στρεβλά ως αμυντική την επεκτατική των κρατικών συνόρων εθνική πολιτική. Διαιρεί τον κόσμο σε «εμάς» τους Έλληνες και τους «άλλους» λαούς, αποδίδοντας σε «εμάς» τους Έλληνες μόνο δίκαια, ενώ στους «άλλους» δολοπλοκίες και «συμφέροντα».

Αν όλα αυτά δεν είχαν πολιτικές επιπτώσεις στη διαμόρφωση αντιλήψεων περί εξωτερικής πολιτικής, θα μπορούσαμε να παραπέμψουμε το θέμα αποκλειστικά στους αρμόδιους επιστήμονες. Από τη στιγμή όμως που μια τέτοια πλύση εγκεφάλου έχει ορατές παρενέργειες που συνίστανται π.χ. στη δημιουργία «εδραίας πεποίθησης» των πολιτών ότι είναι τάχα αυτονόητο κυριαρχικό «δικαίωμα» η επέκταση στα 12 μίλια (λες και το Αιγαίο δεν είναι κλειστή θάλασσα) ή ότι υφιστάμεθα «ταπεινωτικές» παραβιάσεις του εναέριου χώρου (όταν η Ελλάδα είναι εκείνη που έχει παρανόμως επεκτείνει στον αέρα τα 6 μίλια σε 10) ή ότι είναι προσβλητική για τους Έλληνες η απολύτως θεμιτή αξίωση της Δημοκρατίας της Μακεδονίας να ονοματίζει τον εαυτό της όπως εκείνη επιθυμεί (και όχι όπως επιτάσσουν οι κήνσορες της ελληνικής εθνικοφροσύνης), τότε η ριζοσπαστική Αριστερά δεν μπορεί να παραμένει απαθής χωρίς να λαμβάνει πολιτικές πρωτοβουλίες που θα ταράξουν τα νερά.

Και ακριβώς επειδή το σχολείο διδάσκει εθνική ιδεολογία (δηλαδή μυθολογία αντί για ιστορία) έχει σφιχταγκαλιάσει και τον μιλιταριστικό θεσμό των παρελάσεων. Ο Ιωάννης Μεταξάς ασφαλώς θα είχε πεθάνει ήσυχος, αν μπορούσε να φανταστεί ότι μετά τον θάνατό του οι πολυαγαπημένες του μαθητικές παρελάσεις, το «έργο της καρδιάς του», θα συνέχιζαν να θεωρούνται αναπόσπαστο στοιχείο της εθνοκεντρικής εκπαιδευτικής διαδικασίας. Ο σωβινισμός έχει ριζώσει τόσο βαθιά στα εκπαιδευτικά μας πράγματα ώστε ουδείς μοιάζει να αναρωτιέται για το νόημα της επετειακής μεταμφίεσης των μαθητών σε κουρδιστά στρατιωτάκια, κατά την οποία τα παιδιά καλούνται να… συμπορευτούν με τον στρατό και τα σώματα ασφαλείας. Μέσα από τις παρελάσεις, είτε τις στρατιωτικές είτε τις μαθητικές, το έθνος που έγινε κράτος προβάλλει την ύπαρξη εξωτερικής «απειλής από τους εχθρούς μας», για να κρύψει τα συμφέροντα της κοινωνικής, οικονομικής και πολιτικής ηγεμονίας της κυρίαρχης τάξης.

Αναμφίβολα μπορεί να διαγνώσει κανείς μέσα στην ιστορία του ανθρώπινου βίου πολλά πραγματικά είδη συμφερόντων (π.χ. ατομικό, ταξικό, κλαδικό,), αλλά θα ήταν ανορθολογικό να υποστηριχτεί ότι υφίσταται αυτοτελής «έννοια εθνικού συμφέροντος». Ουδέποτε είναι δυνατόν να ταυτίζονται εκ των προτέρων τα συμφέροντα ποικίλων και κοινωνικά ετερόκλητων ομάδων που αυθαίρετα έχουν «ενταχτεί» από την κρατική εξουσία σε ένα «έθνος-κράτος» (και μάλιστα χωρίς να ερωτηθούν επ’ αυτού, αφού η υπηκοότητα τους προκύπτει συνήθως αυτοδικαίως από το ΤΥΧΑΙΟ γεγονός της γέννησης τους σε ένα συγκεκριμένο τόπο). Σε αντίθεση με τα όσα λέει η χονδροκομμένη σχολική προπαγάνδα, τα «έθνη» (και άρα και το ελληνικό) δεν είναι προαιώνια και αναλλοίωτα, αλλά δημιουργήθηκαν από τα κράτη για λόγους πρακτικούς, διοικητικούς και οικονομικούς, όπως π.χ. η διευκόλυνση στην εξάπλωση του εμπορίου και η δυνατότητα άσκησης στρατολογικής πολιτικής εκ μέρους του κράτους. Άρα, η αποδόμηση της εθνικής ιδεολογίας αποτελεί πρώτιστο καθήκον μιας αντι-συστημικής αριστεράς.

Ο Νάσος Θεοδωρίδης είναι δικηγόρος και μέλος του Τμήματος Δικαιωμάτων του ΣΥΝ

ΤΟΥ ΝΑΣΟΥ ΘΕΟΔΩΡΙΔΗ

Ακούγοντας την ανατριχιαστική είδηση των δηλώσεων του υπουργού Δικαιοσύνης για τη θέσπιση ιδιωνύμου «κουκουλοφορίας» διερωτήθηκα τι διαφορετικό θα έκανε ένα καθεστώς που θα προέκυπτε π.χ. ύστερα από κήρυξη στρατιωτικού νόμου για να επιβάλει την «τάξη». Η θεσμική στοχοποίηση και ο προπαγανδιστικός στιγματισμός της φιγούρας του πιθανού «εχθρού» θα συνιστούσε οπωσδήποτε ένα από τα πρώτα μελήματα μιας στρατιωτικής δικτατορίας που θα περιφρονούσε προκλητικά όλα τα δικαιώματα, ανάμεσα στα οποία η ελευθερία της έκφρασης, η ελευθερίας της αμφίεσης με ανάδειξη πολιτικού συμβολισμού, η ελευθερία προφύλαξης από χαφιεδίστικες κάμερες, η ελευθερία αυτοπροστασίας των διαδηλωτών από απαγορευμένα κι επικίνδυνα χημικά αέρια κ.λπ.

Το αστικό κράτος, που κατ’ ευφημισμόν συνηθίζουμε (ακόμη και στην αριστερά) να το αποκαλούμε κράτος δικαίου, δείχνει πια όχι μόνο το απεχθές του πρόσωπο αλλά και την απροκάλυπτα αποκρουστική ταξική του φύση.  Ξαφνικά ένιωσε σοκ κι αισθάνθηκε να θίγεται ανεπανόρθωτα από τις (πολιτικά ανόητες και απορριπτέες) πράξεις υλικής βίας που έλαβαν χώρα ένα μεσημέρι. Ίσως αυτό να οφείλεται και στο γεγονός ότι το Κολωνάκι συμβολίζει σημειολογικά το «κάστρο» του συστήματος ως χώρος όπου δραστηριοποιούνται οι πιο επιφανείς παράγοντες του επιχειρηματικού βίου. Η οργή και ο θυμός των ποικίλων αυτόκλητων κηνσόρων της «νοικοκυροφροσύνης» δεν είχε ως ελατήριο τη συναισθηματική τους θλίψη για την πρόκληση υλικών καταστροφών. Τα δάκρυα ήταν κροκοδείλια. Αυτό που κατά βάθος δεν θέλανε να αμφισβητηθεί ήταν η ηθική νομιμοποίηση της ύπαρξης προκλητικού πλούτου και χλιδής δίπλα στη φτώχεια και στην ανέχεια. Αυτό ήταν που τους φανάτιζε όταν ζητούσαν έκτακτα μέτρα και ένταση της καταστολής. Η «δικαίωση» του «θεμιτού» των ταξικών διαφορών. Η «δικαίωση» της βαρβαρότητας, που εμείς θέλουμε να ανατρέψουμε (όχι με σπασίματα τζαμιών, αλλά με ριζικότατες αλλαγές που θα οδηγήσουν τους εν λόγω κυρίους και κυρίες στην απώλεια του ταξικού τους status).

Παρεμπιπτόντως, δεν θυμάμαι παρόμοια αγανάκτηση όταν καταυλισμοί των Ρομά διαλύονται από αστυνομικές δυνάμεις, όταν μετανάστες κατεξευτελίζονται καθημερινά σε απαράδεκτους μαζικούς ελέγχους εγγράφων στο δρόμο (δείγμα κι αυτό εμφανέστατου ολοκληρωτισμού, που συνήθως το ξεχνάμε όταν αφελώς μιλάμε για «αποκατάσταση της δημοκρατίας το 1974»), όταν χειροβομβίδες εκτοξεύονται σε Στέκια Μεταναστών ή όταν ακροδεξιές συμμορίες λυμαίνονται ανενόχλητες τα δυτικά προάστια ψάχνοντας τη λεία τους.

Προτείνω μια «αντιδημοφιλή» στρατηγική: Αφού επαναλάβουμε ότι σε επίπεδο αξιών ασφαλώς δεν μας εκφράζουν (ούτε καν αισθητικά) τα διάφορα ανόητα ξεσπάσματα «γνωστών αγνώστων», θα πρέπει να καταστήσουμε σαφές ότι (συγκριτικά μιλώντας) μας χωρίζει πολύ -μα πάρα πολύ- μεγαλύτερο αξιακό χάος από τους Κολωνακιώτες φετιχιστές της ιδιωτικής ιδιοκτησίας, δηλαδή ότι θεωρούμε πως με την αυταρχική αστική «δημοκρατία»  βρισκόμαστε όχι απλά σε πολιτική διαφωνία αλλά σε διαφορετική όχθη του ποταμού.

Είναι η ώρα να χαλάσουμε τα σχέδιά τους κηρύσσοντας πολιτική ανυπακοή. Με δεκάδες κόκκινες κουκούλες στα οργανωμένα μπλοκ του κόμματός μας, σε ένδειξη διαμαρτυρίας, προκειμένου (αν τολμάνε) να μας συλλάβουν όλους. Και βεβαίως με θέσεις ριζοσπαστικές και αντι-συστημικές. Ας τον ξαναθυμηθούμε τι λέγαμε τον Δεκέμβρη. Κατάργηση των ΜΑΤ (διότι -προς ανατριχίλα των εκσυγχρονιστών πάσης φύσεως- όλες οι εργατικές διεκδικήσεις είναι δίκαιες). Κατάργηση των Συνοριακών Φρουρών (διότι μόνο τα ανοιχτά σύνορα είναι η ανυπόκριτη απόδειξη της κοινωνικής αλληλεγγύης). Εδώ και τώρα αφοπλισμός της Αστυνομίας στις διαδηλώσεις και στις περιπολίες (αυτονόητο ύστερα από τόσους πολλούς θανάτους). Τα υπόλοιπα θεσμολάγνα αιτήματά μας (καλύτερη εκπαίδευση, αναδιοργάνωση, διακομματική επιτροπή κ.λπ.) ας αφήσουμε να τα διατυπώσουν άλλοι πολιτικοί χώροι, αρμοδιότεροι ημών.

Ο Νάσος Θεοδωρίδης είναι δικηγόρος και μέλος του Τμήματος Δικαιωμάτων του ΣΥΝ