Φωτογραφία του Ζαν Σαμπριέ, 1955

ΤΟΥ ΕΥΚΛΕΙΔΗ ΤΣΑΚΑΛΩΤΟΥ

Σε προηγούμενο άρθρο («Ενθέματα», 5.9.2010) ασχολήθηκα με την έξοδο από το ευρώ ως αριστερή στρατηγική για την έξοδο από την κρίση. Επιχειρηματολόγησα ότι το πρόβλημα δεν είναι τόσο το ευρώ όσο το πλαίσιο στο οποίο λειτουργεί. Στο παρόν άρθρο θέλω να εκφράσω ένα παρόμοιο σκεπτικισμό για τη στρατηγική της στάσης πληρωμών.

Συνέχεια →

ΤΟΥ ΕΥΚΛΕΙΔΗ ΤΣΑΚΑΛΩΤΟΥ

Μια από τις «βασικές αλήθειες» που ανακοίνωσε ο κ. Αντώνης Σαμαράς στη ΔΕΘ είναι ότι με τη μείωση των συντελεστών φορολογίας μπορούμε να αναμένουμε περισσότερα φορολογικά έσοδα. Αν υπάρχει οικονομική θεωρία που έχει απαξιωθεί περισσότερα τα τελευταία είκοσι χρόνια θα ήθελα να τη μάθω.

Συνέχεια →

ΤΩΝ ΕΦΗΣ ΚΑΛΑΜΑΡΑ, ΤΑΣΟΥ ΚΟΡΩΝΑΚΗ ΚΑΙ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ

Δεν είμαστε καθόλου χαρούμενοι για τις διασπάσεις και τον κατακερματισμό της αριστεράς, ιδιαίτερα της ριζοσπαστική αριστεράς και του ΣΥΡΙΖΑ. Αντιθέτως. Είμαστε προβληματισμένοι από το γεγονός ότι οι διαδοχικές κρίσεις και το οριστικό δράμα διεξάγονται πάντα μεσούσης της προεκλογικής περιόδου: ευρωεκλογές, βουλευτικές, δημοτικές και περιφερειακές εκλογές. Δεν είμαστε ανυποψίαστοι, είχαμε δει, όπως όλοι, να εξελίσσεται ένα ανταγωνιστικό σχέδιο διαφοροποίησης εντός του ΣΥΡΙΖΑ από τις οργανώσεις και τα πρόσωπα που αποτελούν το «Μέτωπο αλληλεγγύης» εδώ και ένα χρόνο περίπου. Είχαμε προβλέψει την κατάληξη, κάναμε ότι μπορούσαμε για να αποτρέψουμε το αναπότρεπτο, σε βάρος μάλιστα της ίδιας μας της πολιτικής αξιοπρέπειας, σε βάρος επίσης των πιο ειλικρινών δυνάμεων μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ. Γνωρίζαμε ότι είναι αδύνατο να επαγγέλλεσαι την ενότητα της αριστεράς και την ίδια στιγμή να οδηγείσαι σε διαδοχικές διασπάσεις και μάλιστα σε μια εποχή που το αίτημα του κόσμου της εργασίας είναι η μέγιστη ενότητα για να αντιμετωπισθεί το Μνημόνιο και η κυβερνητική επέλαση σε στοιχειώδη δικαιώματα της μισθωτής εργασίας. Εκείνο που δεν γνωρίζαμε, και ακόμα και σήμερα δεν μπορούμε να προσδιορίσουμε με ακρίβεια, είναι ποιες είναι οι πολιτικές διαφορές -οι πολιτικές, όχι οι ιδεολογικές και στρατηγικές- που κάνουν τη διάσπαση αναπόφευκτη.

Συνέχεια →

ΤOY ΧΡΗΣΤΟΥ ΣΙΜΟΥ

Η συζήτηση που έχει προκύψει στο εσωτερικό του Συνασπισμού και του ΣΥΡΙΖΑ, σε σχέση με τον υποψήφιο περιφερειάρχη για την Αττική, έχει αναδείξει για μια ακόμη φορά τη γοητεία που ασκούν, ανεξαρτήτως τάσης και συνιστώσας, θεωρητικές παραδόσεις που απέχουν πολύ από αυτό που καλείται ανανεωτική και ριζοσπαστική αριστερά. Το ζήτημα προφανώς δεν έχει να κάνει με την περιφρούρηση των «ιερών και οσίων», αλλά με το τι λέγεται και ποιους πολιτικούς στόχους εξυπηρετεί. Πιο συγκεκριμένα, για μια ακόμη φορά η έννοια «ιδεολογία» χρησιμοποιείται ως εάν να πρόκειται για κάτι το οποίο βρίσκεται στο ράφι της βιβλιοθήκης μας και το χρησιμοποιούμε κατά το δοκούν. Έτσι, από την εν λόγω συζήτηση συμπεραίνει κανείς πως υπάρχουν κινήσεις με ιδεολογικό περιεχόμενο και κινήσεις χωρίς ιδεολογικό περιεχόμενο. Οι αντιλήψεις αυτές μάς πάνε πολλά χρόνια πίσω, στα ένδοξα χρόνια της κυριαρχίας του μαρξισμού της 3ης Διεθνούς, τότε που η ιδεολογία σήμαινε διάφορα που έχουν να κάνουν με την πλάνη, τα ψέματα κι άλλα τέτοια, σε αντεστραμμένη μορφή όμως: Σε τούτη την εκδοχή, η ιδεολογία ταυτίζεται με το «Υψηλό» και η τακτική με την εξαπάτηση και την ποταπότητα. Παραλλαγή στο ίδιο θέμα αποτελεί και η άποψη πως ιδεολογία παράγουν μόνο οι οργανωμένοι πολιτικοί φορείς, ενώ όλοι οι υπόλοιποι κινούνται με απλοϊκά νοητικά σχήματα, τα οποία είναι σχεδόν «αντικειμενικά» και καθορισμένα μόνο από την κοινωνική τους θέση.

Συνέχεια →

ΤΟΥ ΕΥΚΛΕΙΔΗ ΤΣΑΚΑΛΩΤΟΥ

Η κυβέρνηση Ομπάμα ανακοίνωσε την πρόθεσή της να επενδύσει 50 δισ. δολάρια σε υποδομές για να αποφύγει ένα δεύτερο επεισόδιο ύφεσης. Οι πτωτικές τιμές των ακινήτων, ο πεσιμισμός των καταναλωτών και οι επικρατούσες συνθήκες στην αγορά εργασίας συνηγορούν ότι μια τέτοια εξέλιξη είναι πιθανή. Ωστόσο, οι πολιτικοί αναλυτές αμφισβητούν αν το πακέτο θα περάσει από το Κογκρέσο. Οι τράπεζες, και όχι μόνο στις ΗΠΑ, ξαναεμφανίζουν αξιοσημείωτα κέρδη. Όχι γιατί παρατηρούμε μια αυξανόμενη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας, αλλά γιατί επέστρεψαν σε αυτές τις δραστηριότητες, όπως οι αγοροπωλησίες διαφόρων χρηματοπιστωτικών εργαλείων, που μας οδήγησαν στην χρηματοπιστωτική κρίση του 2008. Συγχρόνως, η όποια ανάπτυξη εμφανίζεται στην παγκόσμια οικονομία αναπαράγει τις μακροοικονομικές ανισορροπίες της προηγούμενης περιόδου. Η Κίνα και η Γερμανία συνεχίζουν να έχουν πλεονάσματα στο ισοζύγιο πληρωμών και οι ΗΠΑ ελλείμματα. Και, βεβαίως, η Ελλάδα παραμένει με ένα έλλειμμα της τάξης του 10% παρόλο που είναι σε βαθιά ύφεση και τα καμπανάκια συνήθως χτυπούν όταν μια χώρα φτάνει σε ελλείμματα της τάξης του 4-5%.

Συνέχεια →

Έργο του Ανρί Ματίς

ΤΟΥ ΕΥΚΛΕΙΔΗ ΤΣΑΚΑΛΩΤΟΥ

H θέση για την έξοδο από το ευρώ, πολύ συχνά σε συνδυασμό με αυτή της στάσης πληρωμών, έχει διατυπωθεί με διάφορα επιχειρήματα. Σε επόμενο άρθρο θα ασχοληθώ με το θέμα της στάσης πληρωμών και τη σύγκριση του κόστους και του οφέλους μιας τέτοιας επιλογής για την οικονομία, αλλά και για τη στρατηγική της Aριστεράς. Εδώ θα περιοριστώ στα επιχειρήματα υπέρ της αποδέσμευσής μας από την ευρωζώνη. Πιο πειστικός εκφραστής αυτής της θέσης, κατά την άποψή μου, είναι ο Κώστας Λαπαβίτσας. Γι’ αυτό τον λόγο θα εστιαστώ στη δική του προσέγγιση και δευτερευόντως στη υποστήριξη των θέσεών του από ένα ενδιαφέρον άρθρο του Στάθη Κουβελάκη («Ενθέματα», Αυγή της Κυριακής, 1.8.2010).

Συνέχεια →

ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΘΕΝΗ ΠΑΠΑΔΑΤΟΥ-ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ

Σταχυολογώντας τις συνηθέστερες παρεκκλίσεις ενός κόμματος της αριστεράς από τον ιδρυτικό του στόχο, αυτόν της κοινωνικής αλλαγής, η Μάρτα Χάρνεκερ εντοπίζει, ως βασικότερες, την απουσία εναλλακτικών προτάσεων (αιτιολογούμενη συνήθως με το επιχείρημα ότι η πολιτική είναι «η τέχνη του εφικτού»), την μόνιμη επίκληση στην «υπευθυνότητα» και την έμφαση στη μη συγκρουσιακή λογική (εδώ η «εύρυθμη λειτουργία» του κρατικού μηχανισμού θεωρείται το άλφα και το ωμέγα της δημοκρατίας) και, τέλος, την αγωνία να καταληφθούν θέσεις εντός των θεσμών χωρίς αυτές να κερδηθούν (εδώ υποτίθεται ότι μπορούμε να κερδίσουμε το παιχνίδι, χωρίς όμως να αλλάξουμε τους κανόνες του. Ακόμα χειρότερα: ειδικά αν δεν προσπαθήσουμε να τους αλλάξουμε).

Συνέχεια →

TOY XΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ

Η αλήθεια είναι ότι η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και ο ίδιος ο Γιώργος Παπανδρέου αισθάνονται μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση στις μέρες μας, γεγονός που τους επιτρέπει να σχεδιάζουν με άνεση την επικοινωνιακή διαχείριση του δεύτερου μέρους του πακέτου του Μνημονίου. Ανησυχούν, βεβαίως, ότι η οικονομική ύφεση αποσυνθέτει μέρος του μπλοκ εξουσίας, εμπιστεύονται όμως το «ταξικό τους ένστικτο». Εξ άλλου οι παροχές προς τις μερίδες του κεφαλαίου, η συμπίεση δηλαδή του εργατικού κόστους και η απορρύθμιση της κοινωνικής προστασίας της εργασίας, η εξαγωγή της απόλυτης υπεραξίας που λέγαμε παλιά, είναι μόνιμη, ενώ η ύφεση συγκυριακή. Αυτό τουλάχιστον υπόσχονται.

Συνέχεια →

TOΥ ΕΥΚΛΕΙΔΗ ΤΣΑΚΑΛΩΤΟΥ 

Τα τελευταία πενήντα χρόνια υπήρχαν πάμπολλες διαδρομές μέσα από τις οποίες μπορούσε κανείς να συναντηθεί με το ρεύμα που έχει καταγραφεί στην Ελλάδα ως Ανανεωτική Αριστερά και  έχει μεγάλη συγγένεια με τη Νέα Αριστερά στις αγγλοσαξονικές χώρες και το ρεύμα του ευρωκομμουνισμού στις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου. Εγώ που μεγάλωσα στη Βρετανία τη δεκαετία του 1970 επηρεάστηκα από τη Νέα Αριστερά, την οποία σημάδεψαν οι αποχωρήσεις από τα κομμουνιστικά κόμματα μετά από τις εισβολές στην Ουγγαρία το 1956 και την Τσεχοσλοβακία το 1968, από τη μυστική έκθεση και ομιλία του Χρουτσόφ στο 20ό Συνέδριο του ΚΚΣΕ, καθώς και από τον Γαλλικό Μάη.

Συνέχεια →

TOY MIXAΛΗ ΚΑΣΤΡΙΝΑΚΗ

«Κι όμως, είναι η ώρα που θα μπορούσαν να ενωθούν και να πάρουν την εξουσία οι ανανεωτικοί που σιχάθηκαν την υστερική πλειοψηφία της ηγεσίας τους, οι Ρευματικοί που δεν αντέχουν άλλο την ακραία γραφειοκρατική λειτουργία του ΣΥΝ και την υπονόμευση του Τσίπρα, η νέα γενιά ηγετικών στελεχών που δεν αντέχει άλλο εξευτελισμό και οι ευρισκόμενοι στην αριστερή άκρη του Κόμματος που αποφάσισαν να διαχυθούν σε κάτι ευρύτερο από την παρέα τους και να κάνουν αυτό που αποτελούσε το πολιτικό σχέδιο του κόμματος τους: να φύγουν από την ασφάλεια και τη θαλπωρή των συνεδριακών ποσοστών τους και να αλλάξουν ριζικά το σκηνικό.

Ποτέ ξανά στο μέλλον δεν θα υπάρξει τέτοια ευκαιρία, ποτέ ξανά η βάση δεν θα είναι τόσο έτοιμη για εξέγερση, ποτέ ξανά δεν θα έχουμε στην προεδρία του κόμματος κάτι σαν αυτό που αντιπροσωπεύει σήμερα ( και κυρίως αύριο, αν τολμήσει να κάνει όσα αποτελούν την μοναδική νικηφόρα διέξοδο) ο Τσίπρας. Θα το τολμήσουμε ή θα μείνουμε δέσμιοι των συνηθειών, των φόβων και των ευκολιών μας; Λες κι έχουμε να χάσουμε κάτι παραπάνω…”.

Το απόσπασμα από το παραπάνω κείμενο γράφτηκε στα μέσα Ιουνίου του 2009. Συνέχεια →

Με αφορμή πρόσφατο κείμενο του Γιάννη Βούλγαρη στα “Νέα”, ο Χρήστος Σίμος εξηγεί στο ιστολόγιο Θέατρο Δρόμου γιατί ο πολιτικός επιστήμονας Βούλγαρης είναι πολύ λιγότερο συγγενής με τον Αντόνιο Γκράμσι (όπως θα ήθελε να πιστεύει) και πολύ περισσότερο με τον …Τάλκοτ Πάρσονς.

TOY XΡΗΣΤΟΥ ΣΙΜΟΥ

Η μεταφυσική του πολιτικού συστήματος

Το πρόσφατο άρθρο του Γιάννη Βούλγαρη («Σηματοδότης του κενού στα αριστερά», Τα Νέα, 12/06/2010) σε σχέση με τις εξελίξεις στο Συνασπισμό αποτελεί μια πολύ σημαντική συμβολή στη συζήτηση για την ανανεωτική αριστερά εν μέσω κρίσης. Η παρέμβασή του είναι καλοδεχούμενη και αξίζει να συζητηθεί καθώς θέτει μια σειρά από πολιτικά, κοινωνικά και θεωρητικά ζητήματα για την αριστερά από μια σκοπιά εκτός αυτής βεβαίως, θέμα στο οποίο θα αναφερθούμε εκτενέστερα.

Συνέχεια →

Οι Θέσεις της πλειοψηφίας του Συνασπισμού για το 6ο Συνέδριο είναι ένα μεγάλο κείμενο, δεν θα μπορούσε να ήταν διαφορετικό αν αναλογισθούμε ότι η νέα δεκαετία ξεκινά με μια μεγάλη καπιταλιστική κρίση, ανάλογη με εκείνη των αρχών του εικοστού αιώνα, με τη μόνη διαφορά ότι η ταξική υπεροψία του κεφαλαίου στις παρούσες συνθήκες οδηγεί με μαθηματική βεβαιότητα τις κοινωνίες στην εκμεταλλευτική βαρβαρότητα, αλλά και τον πλανήτη σε περιβαλλοντική απειλή. Οι συνεδριακές Θέσεις ενός κόμματος είναι την ίδια στιγμή η ανακεφαλαίωση της πολιτικής και θεωρητικής παραγωγής όλου του προηγούμενου διαστήματος, αλλά ταυτόχρονα και η πολιτική «αφήγηση» στις κοινωνικές δυνάμεις που το παρακολουθούν. Από αυτή τη σκοπιά, τη δεύτερη, το παρακάτω κείμενο είναι η προσπάθεια απόδοσης εν συντομία των Θέσεων με αφηγηματικό και πολιτικό ειρμό στα ουσιώδη.

Συνέχεια →

ΠΡΟΟΙΜΙΟ

Δέκα χρόνια πριν, δέκα χρόνια μετά

Δέκα χρόνια πριν, στο 3^ο Συνέδριο του Συνασπισμού, οι πιο αισιόδοξοι από μας δεν θα μπορούσαν να φανταστούν πόσο μεγάλη διαδρομή θα καλύπταμε σε αυτή τη «σύντομη» δεκαετία.

Είχε προηγηθεί βεβαίως μια «διαβρωτική» δεκαετία, μια δεκαετία κρίσης και αποσύνθεσης που ημερολογιακά ξεκίνησε με την κατάρρευση των χωρών του λεγόμενου «υπαρκτού σοσιαλισμού», η οποία όμως δεν άφησε ανέγγιχτα ακόμα και τα ποιο κριτικά μαρξιστικά ρεύματα, ακόμα και εκείνα τα αριστερά κόμματα τα οποία εγκαίρως είχαν πάρει «διαζύγιο» από τα γραφειοκρατικά και εκμεταλλευτικά καθεστώτα των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης και της Ασίας. Καθεστώτα εκμεταλλευτικά και ανελεύθερα που καταχρηστικά ονομάσθηκαν «σοσιαλιστικές χώρες»,   δυσφημώντας κάθε χειραφετητικό εγχείρημα που επιμένει να αναφέρεται στις παραδόσεις του εργατικού και επαναστατικού κινήματος: στον Μαρξ, τον Λένιν, τη Ρόζα, τον Γκράμσι και τόσους άλλους που νοηματοδότησαν την εποχή των μεγάλων επαναστάσεων.

Σε αυτά τα 10 χρόνια άλλαξε και ο Συνασπισμός, βήμα-βήμα μεταμορφώθηκε από κόμμα της κεντροαριστερής συναίνεσης σε κόμμα της σύγχρονης ριζοσπαστικής και ανανεωτικής Αριστεράς, ομόλογο με παρόμοια εγχειρήματα που έχουν συντελεστεί την ίδια περίοδο σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Χρειασθήκαμε χρόνια για να αλλάξουμε το παράδειγμα πολιτικής δράσης και θα χρειασθούμε και άλλο χρόνο, όπως φαίνεται, για να αλλάξουμε  τον τρόπο λειτουργίας του κόμματός μας. Μια γενιά «αναλώθηκε» προκειμένου ο Συνασπισμός να αποκτήσει αυτόνομο πολιτικό στίγμα, να πάψει να θεωρείται ενδιάμεσος, μεταβατικός και συμπληρωματικός πολιτικός χώρος του ΠΑΣΟΚ.

Εργαστήκαμε στο πλαίσιο της αριστερής στροφής, θεωρητικά και πολιτικά, για να αποκτήσει το κόμμα μας ταυτότητα, δουλέψαμε στα 2 προηγούμενα συνέδρια και κυρίως στα «Προγραμματικά» προκειμένου να μην μας συνέχει μόνο η «πολιτική ενότητα», αλλά και η προγραμματική και η ιδεολογική. Αρκετοί σύντροφοι, η Ανανεωτική Πτέρυγα κυρίως, δεν θέλουν να το αποδεχθούν ακόμα και σήμερα παραμένοντας καθηλωμένοι σε αναλύσεις και ισχυρισμούς άλλων εποχών –εποχών κρίσης και αποϊδεολογικοποίησης. Οι ισχυρισμοί αυτοί διαψεύστηκαν από την ίδια την κρίση ηγεμονίας του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού, μαζί και ο «πολιτικός πραγματισμός» των συναινέσεων στο πλαίσιο  του νεοφιλελεύθερου δικομματικού πολιτικού συστήματος.

Χρειάσθηκαν μεγάλες συγκρούσεις, ατέλειωτοι εσωκομματικοί καβγάδες προκειμένου να πάψουμε να θεωρούμε την κυβερνητική εξουσία και τα ΜΜΕ το κέντρο της πολιτικής μας προσοχής και να αφιερωθούμε στην κοινωνία και στις διεργασίες της. Εκπαιδευτήκαμε, αλλά και εκπαιδεύσαμε μια νέα γενιά συντρόφων και συντροφισσών να συμμετέχουμε, να δημιουργούμε να ενθαρρύνουμε  κοινωνικά κινήματα (αντιπαγκοσμιοποιητικό, κινήματα πόλης, μεταναστευτικό, δικαιώματα, διακρίσεις, καταστολή, περιβαλλοντικές πρωτοβουλίες) χωρίς να υποτιμήσουμε τα ιστορικά κινήματα, τον εργατικό και αγροτικό συνδικαλισμό.

Δεν είμαστε ανυποψίαστοι:  γνωρίζουμε ότι ο καπιταλισμός κατακερματίζει τους εργαζόμενους με τη νέα οργάνωση της εργασίας, με τα εξατομικευμένα συστήματα αμοιβών και τις διαφοροποιημένες εργασιακές σχέσεις, με τις υπαρκτές αντιθέσεις των πολλαπλών ταυτοτήτων, με τον ατομικισμό ως κυρίαρχη ιδεολογία και τον καταναλωτισμό ως κοινωνικό όραμα. Όπως γνωρίζουμε ότι οι συνδικαλιστικές γραφειοκρατίες αδυνατούν να συνθέσουν τους «εκτός των τειχών», τους άνεργους, τους επισφαλείς, τους νέους της εργασιακής περιπλάνησης, τις γυναίκες, τους μετανάστες και τις μετανάστριες με τα συνδικαλισμένα στρώματα μέσα από την έννοια της τάξης και του ταξικού συμφέροντος.

Εγκαταλείψαμε τα «εθνικά ακροατήρια» και εστιάσαμε την προσοχή μας στα στρώματα που πλήττονται από τις νεοφιλελεύθερες καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις: στους ηττημένους της αγοράς, στις κατηγορίες της κοινωνικής ανασφάλειας και της εργασιακής περιπλάνησης, στη γενιά των 700 ευρώ, στη νεολαία της αμφισβήτησης. Εκπονήσαμε ένα πολιτικό σχέδιο για την ενότητα της Αριστεράς, υλοποιούμε την ενότητα της ριζοσπαστικής Αριστεράς με το ΣΥΡΙΖΑ, επιχειρούμε δια μέσου αυτού του σχεδίου να ενώσουμε τα κοινωνικά κινήματα, να ενοποιήσουμε τον κατακερματισμένο κόσμο της εργασίας.

Πολλά έχουμε να κάνουμε ακόμα, έχουμε  τη γνώση ότι είμαστε στην αρχή. Πρώτιστη δουλειά μας είναι ν’ αλλάξουμε το κόμμα μας. Ν’ αφήσουμε πίσω το συγκεντρωτισμό, την ανάθεση και την υποκατάσταση, την αποϊδεολογικοποίηση, την «ομοσπονδιακή» λειτουργία του, τις προσχηματικές περιχαρακώσεις που διαιωνίζουν τα «φέουδα», με δύο λόγια όλα όσα φτιάχνουν το Συνασπισμό κόμμα στελεχών και όχι κόμμα των μελών του.

Χρειαζόμαστε ένα διαφορετικό Συνασπισμό για να ανταποκριθεί στα νέα του καθήκοντα, χρειαζόμαστε έναν καλύτερο ΣΥΡΙΖΑ, καταλύτη για τη δημιουργία μιας νέας Αριστεράς ικανής να ανταποκριθεί στις ανάγκες της περιόδου που τις ορίζουν η οικονομική κρίση, η κρίση του χρέους, οι ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις και οι περιφερειακές συγκρούσεις. Μια νέα περίοδος με απαιτητικά καθήκοντα όχι μόνο για να οργανώσουμε και να ενθαρρύνουμε τις κοινωνικές αντιστάσεις απέναντι στην αναδιανομή εισοδημάτων και δικαιωμάτων σε βάρος των υποτελών τάξεων που προδιαγράφει το αστικό πολιτικό σύστημα, αλλά απαιτητική ταυτόχρονα στη διατύπωση ενός ηγεμονικού λόγου που να ερμηνεύει «ποιοι ευθύνονται για την κρίση» και να διατυπώνει «ποιοι πρέπει να πληρώσουν την κρίση» και σε ποια κατεύθυνση μετασχηματισμού του υπάρχοντος. Και την ίδια στιγμή χρειαζόμαστε ένα άλλο Συνασπισμό και ένα διαφορετικό ΣΥΡΙΖΑ ικανούς να επωμισθούν το καθήκον της ανασύνθεσης της Αριστεράς και μαζί τα καθήκοντα  του μετασχηματισμού της κοινωνίας, τα καθήκοντα του σοσιαλισμού. Συνέχεια →

ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΛΑΣΚΟΥ

Ο Αλέκος Αλαβάνος, στην πρόσφατη παρέμβασή του, πρότεινε, εκτός των άλλων, κι έναν τρόπο ανάγνωσης της περιόδου, που αποκαλύπτει μια «βαθιά δομή ανάλυσης» και, νομίζω, έχει μεγάλη σημασία να επισημανθεί και να προσεχθεί. Δεν είναι μόνο το γεγονός πως ξεκινάει με αναλογίες της κατάστασης που βιώνουμε με αυτές του Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου του 1898 και της «αποικιοκρατικής παντοκρατορίας» του Πιουριφόι στη δεκαετία του ’50, αν και η αρχή ενός κειμένου είναι σημειωτικά από τα πιο σημαντικά στοιχεία του, πάντοτε. Γι’ αυτό, κιόλας, συνήθως τα περισσότερα κείμενα είναι αμήχανα κατά την εκκίνησή τους. Όχι αυτό που συζητάμε εδώ –το συγκεκριμένο δεν χαρακτηρίζεται από την παραμικρή αμηχανία.

Συνέχεια →

ΤΩΝ ΧΡΗΣΤΟΥ ΛΑΣΚΟΥ, ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΚΑΙ ΕΥΚΛΕΙΔΗ ΤΣΑΚΑΛΩΤΟΥ

Η νέα «τρικυμία» που διαδραματίζεται στο Συνασπισμό και στο ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα ακόμα περιστατικό αυθαιρεσίας και υποκατάστασης. Τα κεντρικά στελέχη της Ανανεωτικής Πτέρυγας ξεσαλώνουν με προσωπικές δηλώσεις και εμφανίσεις στα ΜΜΕ, πυροδοτώντας την ένταση, την πόλωση και την πολιτική εσωστρέφεια. Τα εσωτερικά μας γίνονται άλλη μια φορά  η ύλη των ρεπορτάζ μεγάλων εφημερίδων την ίδια στιγμή που αγνοούνε ή αποσιωπούνε τις πολιτικές δραστηριότητες: για την επισφάλεια για παράδειγμα, όπως και τις επεξεργασίες της Κοινοβουλευτικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ για την κρίση. Δεν ισχυρίζεται κανείς ότι «δεν υπάρχει θέμα» , πόσο μάλλον εμείς, μόνο που αυτή τη φορά το αίτημα έρχεται «ηχηρά» από τα κάτω, και δεν υποκαθίσταται, δεν αναστέλλεται παρά τον επικοινωνιακό ορυμαγδό.

Συνέχεια →

ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΛΑΣΚΟΥ

Να ξεκινήσω απευθείας και ξερά: η κατάσταση στο κόμμα μας έχει φτάσει εδώ και κάποιο καιρό στο μη περαιτέρω. Σε μια περίοδο παρόξυνσης της μεγαλύτερης καπιταλιστικής κρίσης από το 1930, εμείς ασχολούμαστε με τον χαβά μας στην κυριολεξία. Η αριστερή πλειοψηφία, με μεγάλες αποκλίσεις στο εσωτερικό της η ίδια, υπονομεύεται «χωρίς έλεος» από τμήματα του κόμματος, τα οποία εκμεταλλεύονται όποιον επικοινωνιακό πόρο τούς παρέχεται προκειμένου ή να γίνει από τα πράγματα το δικό τους ή να επικρατεί το χάος συνεχώς. Τα μέλη μας βιώνουν μια διαρκή απογοήτευση διαπιστώνοντας πως, παρ’ όλα τα καλά νέα που μεσολάβησαν μετά τη μεγάλη κομματική κρίση της περασμένης χρονιάς, όπως το εκλογικό αποτέλεσμα και οι προωθητικές αποφάσεις της Πανελλαδικής Συνδιάσκεψης του ΣΥΡΙΖΑ, χαΐρι δεν βλέπουμε.

Συνέχεια →

ΤΟΥ ΙΟΥ

Ο Λεωνίδας Κύρκος αγωνίστηκε σ’ όλη του τη ζωή με αυταπάρνηση. Τη στράτευσή του στην Αριστερά την πλήρωσε με βαριές καταδίκες, φυλακίσεις, εξορίες. Μόνο που τα τελευταία 40 χρόνια τον διακατέχει μια έμμονη πολιτική ιδέα: πώς θα βρεθεί ένας κοινός τόπος μεταξύ όλων των πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων, προκειμένου να ξεπεραστεί η «εθνική κρίση» προς όφελος όλων. Μια ιδέα δανεισμένη από τις επεξεργασίες του Ιταλικού Κομμουνιστικού Κόμματος και τη στρατηγική του «ιστορικού συμβιβασμού».

Συνέχεια →

ΤΟΥ ΕΥΚΛΕΙΔΗ ΤΣΑΚΑΛΩΤΟΥ

Ενώ η δική μας αριστερά συνεχίζει με τον γνωστό της αριστερισμό και αντιευρωπαϊσμό, το παράθυρο για προτάσεις που θα σπρώξουν την κυβέρνηση σε άλλη πορεία δεν θα παραμείνει ανοικτό για πολύ ακόμη. Πρέπει όσοι και όσες αναζητούν αυτή τη διαφορετική πορεία να ξεπεράσουν τις αναστολές και τα εμπόδια. Αυτά ισχυρίζεται ο Κώστας Κάρης σε πρόσφατο άρθρο του στην Αυγή (3/01/10).

Συνέχεια →

ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΣΠΑΡΤΙΝΟΥ

Παρακολουθώντας την ομιλία του Αλ. Αλαβάνου στην 3η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη του ΣΥΡΙΖΑ μου γεννήθηκαν σκέψεις που έχουν να κάνουν με τα όρια του λόγου και τη θεμιτή χρήση του για την εξυπηρέτηση πολιτικών στόχων. Πιστεύω ότι ένας λόγος που μπορεί σε πρώτο άκουσμα να θεωρήθηκε προωθητικός, ριζοσπαστικός και «εκ βαθέων», δεν ήταν παρά ένας λόγος εξουσιαστικός και σκόπιμα δραματοποιημένος.

Συνέχεια →

Σύνοψη της Ολομέλειας του Κοκκινοπράσινου Δίκτυου της 3ης Νοεμβρίου 2009

Το μετεκλογικό τοπίο στα όργανα του Συνασπισμού, δηλαδή στην Πολιτική Γραμματεία και στην Κεντρική Πολιτική Επιτροπή, μπορεί να συνοψιστεί σε μια πρωτοφανέρωτη συμμαχία μεταξύ της Ανανεωτικής Πτέρυγας και τμήματος του Αριστερού Ρεύματος με αίτημα και πολιτικό διακύβευμα «να μην αλλάξει τίποτα», ούτε στο Συνασπισμό, ούτε και στο ΣΥΡΙΖΑ. Το πεδίο της συμφωνίας αφορά πρωτίστως την απόρριψη οποιουδήποτε μετασχηματισμού στη δομή και τη λειτουργία τόσο του Συνασπισμού, όσο και του ΣΥΡΙΖΑ. Η νέα συμμαχία είναι «χειραφετημένη» έναντι των παλιών ανταγωνισμών και αυτονομημένη έναντι της «αριστερής στροφής». Δεν είναι τυχαία, ούτε «σεμνότυφη» αφού έχει το θάρρος να αποτυπώνεται η συναίνεσή τους σε κρίσιμες ψηφοφορίες, όπως για το έκτακτο συνέδριο ή την κριτική στη λειτουργία των τάσεων. Όταν μάλιστα πάμε στα πιο επιτακτικά και απαιτητικά όπως η προοπτική του ΣΥΡΙΖΑ, τα μέτρα για τον εκδημοκρατισμό και την κοινωνικοποίησή του, όλα όσα δηλαδή δεσμευτήκαμε προεκλογικά ενώπιον των μελών και των ψηφοφόρων του συμμαχικού μας σχήματος, τότε οι πολιτικές συναινέσεις φορτίζονται με τον απαραίτητο κομματικό πατριωτισμό και υπερακοντίζουν σε εξουθενωτική κριτική τις συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ. Όσο για τους ανένταχτους τους επιφυλάσσουν συμπληρωματικούς ρόλους, που δεν αλλάζουν συσχετισμούς και δομημένους ρόλους, ελεημονώντας τους με ψήγματα συμμετοχής και με ελάχιστα πολιτικά δικαιώματα στη λήψη των αποφάσεων.

Συνέχεια →

ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΛΑΣΚΟΥ

Πηγαίνοντας προς τη νοεμβριανή σύσκεψη του ΣΥΡΙΖΑ εντείνεται η συζήτηση αναφορικά με το λεγόμενο οργανωτικό ζήτημα. Άλλωστε, ως μέλη του ΣΥΝ, είμαστε υποχρεωμένοι να το συζητήσουμε διεξοδικά, μια και θα πρέπει να έχουμε καταλήξει στην κομματική μας πρόταση στην ΚΠΕ που θα πραγματοποιηθεί στα μέσα του μηνός.

Μια βασική διαχωριστική γραμμή μεταξύ των απόψεων που αντιπαλεύουν μέχρι στιγμής είναι αυτή που διακρίνει όσους θεωρούν πως τα πράγματα θα πρέπει να μείνουν ως έχουν μέχρι τώρα και τους άλλους, μεταξύ των οποίων και ο υπογράφων, που θεωρούν πως θα πρέπει να προχωρήσουμε σε ριζικές αλλαγές επί ποινή ολοκληρωτικής διάλυσης του πιο -με τις χίλιες αδυναμίες του- φιλόδοξου και ελπιδοφόρου εγχειρήματος για την ανασύνταξη της ελληνικής αριστεράς εδώ και δεκαετίες.

Συνέχεια →

TΟΥ ΕΥΚΛΕΙΔΗ ΤΣΑΚΑΛΩΤΟΥ

Πώς θα μπορέσει ο ΣΥΡΙΖΑ να εκμεταλλευτεί τις αντικειμενικές συνθήκες της επόμενης περιόδου -κυρίως τη στασιμότητα στην οικονομία και τη δυστοκία της σοσιαλδημοκρατίας, σε παγκόσμιο επίπεδο- και να εκπονήσει ένα κάπως εναλλακτικό πρόγραμμα; Πώς θα δώσει χώρο στις κοινωνικές διεργασίες και πρωτοβουλίες που εξελίσσονται και πώς θα γίνει πιο ελκυστικός στον κόσμο της αριστεράς;

Συνέχεια →

ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ

Είχαμε πει εγκαίρως, κατά τη διάρκεια της τρίμηνης δοκιμασίας του ΣΥΡΙΖΑ, ότι η υπέρβαση της κρίσης, η ανάταξη των δυνάμεων  θα γίνει στο έδαφος της πολιτικής και της δημοκρατίας. Στη σύντομη προεκλογική περίοδο μας δόθηκε η ευκαιρία να καταθέσουμε το πολιτικό μας πρόγραμμα για την κρίση και τις κοινωνικές ανάγκες. Ένα πρόγραμμα ανταγωνιστικό στο νεοφιλελεύθερο δικομματισμό και κοινωνικά μεροληπτικό υπέρ του κόσμου της εργασίας, ένα πρόγραμμα που έδινε στον κόσμο του ΣΥΡΙΖΑ την αυτοπεποίθηση ότι είναι χρήσιμος και «ιδιαίτερος» στον πολιτικό και κοινωνικό ανταγωνισμό.

Συνέχεια →