ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΗ
Όλο και πιό συχνά βλέπουν το φως τη δημοσιότητας τραγικά γεγονότα της καθημερινής ζωής, η παρουσίαση της βίας είναι επίσης όλο και πιό συχνή. Ο τρόπος που χειρίζονται αυτά συμβάντα ορισμένα από τα ΜΜΕ δεν είναι κεραυνός εν αιθρία. Είναι η κορυφή του παγόβουνου και αποτελούν φυσική συνέχεια και συνέπεια πρακτικών που κυριαρχούν τα τελευταία χρόνια σε πολλά ΜΜΕ αλλά και στον τρόπο ζωής μας.
Πως βλάπτουν οι καταστάσεις που αναφέρουμε ;
1. Βομβαρδίζουν, στην κυριολεξία, τον ψυχισμό με εικόνες, πληροφορίες, αισθήσεις οι οποίες είναι και πρόωρες και υπέρογκης μάζας, για τις δυνατότητες επεξεργασίας και απορρόφησης τους από τα παιδιά και τους εφήβους.
Η εικόνα του κόσμου που δημιουργείται είναι: ότι δεν είναι ασφαλής ∙ ότι είναι, εξ ορισμού, επικίνδυνος και βλαπτικός ∙ ότι χρειάζεται να θωρακιστεί κανείς σαν σκαντζόχοιρος, να είναι έτοιμος για πόλεμο κι όχι για συνεργασία και αγάπη.
2. Υποβάλλουν την ιδέα. ότι ανάμεσα στο χώρο της απόλυτης ελευθερίας δηλαδή στις επιθυμίες και τη φαντασία μας, από τη μια, και την δυνατότητα και το επιτρεπτό της υλοποίησης, από την άλλη, δεν υπάρχει διαφορά. Το μήνυμα είναι: «Μπορούμε να έχουμε και μας οφείλονται τα πάντα. Το να υλοποιήσει κανείς και την πιο αντικοινωνική και απάνθρωπη ιδέα του είναι δικαίωμά του. Θέλω άρα δικαιούμαι». Πράγμα που σε ασυνείδητο , αλλά και σε συνειδητό , επίπεδο μεταφράζεται ως παντοδυναμία των επιθυμιών μας.
Σε μια τέτοια περιρρέουσα ατμόσφαιρα γιατί να εκπλήσσονται κάποιοι – υποκριτικά; – με τις πράξεις βίας καθώς και με την διάδοσή τους ;
3. Μέσω της δημόσιας έκθεσης του ιδιωτικού πόνου παρεμποδίζονται οι διαδικασίες του φυσιολογικού πένθους. Το πένθος έχει ανάγκη από μοίρασμα, από ανθρώπους που συμπάσχουν, από ένα ζεστό, οικείο περιβάλλον με σεβασμό και αλληλεγγύη, Το άτομο χρειάζεται να δώσει στον εαυτό του χρόνο και «ψυχικό χώρο » για να βιώσει και να επεξεργαστεί. Είναι αδύνατον να το μοιραστεί κανείς πραγματικά με χιλιάδες τηλεθεατές και αναγνώστες. Η δημόσια έκθεση, μαζί και με την εμπορική και ηδονοβλεπτική εκμετάλλευση που υφίσταται το άτομο, το μόνο που « πετυχαίνουν » , εκτός από ένα 15λεπτο «προσωπικής δόξας » και την ψευδαίσθηση ότι μοιραζόμαστε κάτι, είναι : παρεμποδίζουν τις φυσιολογικές διαδικασίες του πένθους και απλά εκτονώνουν και απωθούν τον πόνο με συνέπεια τη συσσώρευση παθογόνων στοιχείων στον ψυχισμό.
Οι παραπάνω επιπτώσεις δεν αφορούν μόνο στους ανήλικους. Τα καθημερινά μικρά και μεγάλα πλήγματα σε συνειδητό και ασυνείδητο επίπεδο, του ναρκισσιστικού προστατευτικού πλέγματός, «σπάνε» την αντοχή και τη συνοχή του ψυχισμού και ενσταλάζουν ανασφάλεια και λογικές παντοδυναμίας και ανομίας και στους ενήλικους.
Το ότι τα φαινόμενα αυτά γνωρίζουν έξαρση τα τελευταία 10-15 χρόνια δεν σημαίνει ότι παλιότερα υπήρχε η « παλιά, καλή, αγγελική » Ελλάδα, χωρίς βία και διαστροφικές καταστάσεις. Η « παραδοσιακή » οικογένεια, η οποία ευτυχώς αρχίζει να απομυθοποιείται , εμπεριέκλειε στον τρόπο δόμησης και λειτουργίας της τρομακτική βία. Ίσως αυτή η βία να ήταν πιο θερμόαιμή και παθιασμένη από τη σημερινή, η οποία μοιάζει να είναι πιο ψυχρή, « ανατομική» α-συναισθηματική, αλλά πάντως ήταν υπαρκτή. Και ιδιαίτερα απέναντι στις γυναίκες και τα παιδιά. Ακόμη, η « παραδοσιακή » κοινωνία με τη λογική της φάρας και του κλειστού κύκλου των « δικών μας » υπέτασσε, επί ποινής εξοστρακισμού, τις ατομικές επιθυμίες και τη διαφορετικότητα. Το ότι αυτό το σύστημα ανταποκρινόταν, ως ένα βαθμό, στις ανάγκες της εποχής και αντανακλούσε το επίπεδο συνείδησης της κοινωνίας, δεν αναιρεί το γεγονός ότι συμπίεζε και τραυμάτιζε ψυχολογικά τους ανθρώπους.
Έτσι, στην αναζήτηση λύσης στα σημερινά ζητήματα θα ήταν λάθος να επιθυμούμε την επιστροφή σ’ ένα « αγνό » παρελθόν. Αυτό, εξ άλλου, δεν υπήρξε ποτέ. Είναι μια παρελθοντολάγνα φαντασίωση. Μια τέτοια προσκόλληση δεν θα συμβάλει ούτε στο να προχωρήσουν τα πράγματα, ούτε στο να δούμε ποια από τα στοιχεία του παρελθόντος έχουν διαχρονική αξία.
Από την άλλη η «καθημερινή» και η επαγγελματική μας εμπειρία καταδεικνύει ότι στο « σήμερα» δεν είναι όλα για « πέταμα». Οι άνθρωποι που αναζητούν μια υπεύθυνη, συνειδητή θέση στην κοινωνία είναι όλο και περισσότεροι. Αναζητούν την εκδήλωση της ατομικότητας τους, σε συσχέτιση κι όχι σε αντιδιαστολή με το σύνολο. Τους συναντά κανείς στις «μικρές » στιγμές της καθημερινότητας- και φυσικά όχι στις αρένες κάποιων ΜΜΕ. Και εξ άλλου δεν έχουν θέση εκεί, ούτε ανάγκη από αυτό. Το φαινόμενο δεν είναι επαρκώς μαζικό ώστε να βάλει τη σφραγίδα του ούτε μπορούμε να προφητέψουμε ότι θα εξελιχθεί ανεμπόδιστα ούτε πότε θα μαζικοποιηθεί. Όμως είναι υπαρκτό και διακριτό.
Σε σχέση με τις ευθύνες της οικογένειας
Ένας μεγάλος αριθμός γονιών, που δεν έχουν χρόνο να ασχοληθούν με τα παιδιά τους, είναι αναγκασμένος να λειτουργήσει έτσι λόγω της οικονομικής ανέχειας όπως επίσης και λόγω των ανεπαρκειών του εκπαιδευτικού συστήματος. Τα υπερφορτωμένα προγράμματα δεν είναι πάντα αποτέλεσμα του μικροαστισμού των γονιών. Είναι απόλυτο και αυθαίρετο να τοποθετούνται όλοι οι γονείς σε μια κατηγορία. Το φαινόμενο έχει πολλαπλές όψεις.
Ακόμη, ένα χαρακτηριστικό άγχος πολλών σημερινών γονιών είναι το να μην επαναλάβουν τα δεσποτικά, καταπιεστικά στοιχεία του παρελθόντος. Και αυτό είναι αξιόλογο στοιχείο ανέλιξης των συνειδήσεων. Όμως κάτω από το βάρος αυτού του άγχους, μέσα σε συνθήκες που προάγουν την έλλειψη ορίων, η κατάσταση ορισμένες φορές εκτινάσσεται στο άλλο άκρο. Δηλαδή, στο να μην τίθενται όρια. Αυτή η κατάσταση φυσικά σε ένα πρώτο επίπεδο και « βολεύει » και αρέσει στα παιδιά. Όμως, τελικά, αφήνει το παιδί χωρίς αίσθηση ορίων και ως εκ τούτου δημιουργεί αίσθημα ανασφάλειας. Το παιδί δεν μπορεί να δημιουργήσει από μόνο του όρια, εσωτερικό πλαίσιο. Αυτό είναι έργο των γονιών ( και της κοινωνίας ). Το παιδί , σιγά – σιγά, τα ενσωματώνει και μεγαλώνοντας μπορεί να τα χρησιμοποιήσει από μόνο του. Επιπλέον η έλλειψη ορίων συμβάλλει στην εγκαθίδρυση της λογικής της παραβατικότητας.
Παράλληλα, στο θέμα που συζητάμε, η ευθύνη και η συμμετοχή του κάθε πολίτη είναι σημαντική. Μπορούμε να κλείσουμε την τηλεόραση. Να πούμε όχι στις καταναλωτικές απαιτήσεις των παιδιών ( από το κινητό – αλήθεια τι είδους πραγματική ανάγκη εξυπηρετεί στα 10 ή 15 ; – ως το ακριβό ρούχο ) αλλά και του εαυτού μας. Να συγκρουστούμε κάποιες φορές με τα παιδιά ( ρόλος του γονιού είναι και η κατανόηση, η αγάπη αλλά και το «όχι»). Μπορούμε να αρνηθούμε να εκθέσουμε τον πόνο μας και τον εσωτερικό μας κόσμο στην κοινή θέα και να ψάξουμε να ξαναβρούμε τους φίλους και τους γείτονες σε καθημερινές συναντήσεις και γιορτές. Αυτές είναι « μικρές » καθημερινές αλλαγές που μπορούν να γίνουν.
Οι πρακτικές που αναφέραμε παραπάνω είναι διαστρεβλωμένος, παθολογικός ναρκισσισμός. ( Τέτοιες πρακτικές υπήρχαν και σε προηγούμενες εποχές αλλά πιο συγκαλυμμένα και περισσότερο « εν οίκω » παρά « εν δήμω» απ’ ότι σήμερα).
Εκφάνσεις αυτών των πρακτικών αποτελούν: η έκθεση – επίδειξη της βίας και του ανθρώπινου πόνου με ψυχαγωγικό σκοπό και ηδονοβλεπτικό τρόπο, η παρουσίαση των σωμάτων με πορνογραφικό τρόπο και η χρήση τους σαν άψυχα αντικείμενα, η δημόσια επίδειξη της ιδιωτικής ζωής και των γαργαλιστικών στιγμών της, η επίδειξη του πλούτου και της χλιδής, η ατιμωρησία των «ισχυρών».
Αυτό το γενικότερο πνεύμα και οι επιμέρους λογικές και πρακτικές βάλλουν και διαρρηγνύουν τη σφαίρα του φυσιολογικού ναρκισσισμού, δηλαδή το θεμελιακό επίπεδο οργάνωσης του ψυχισμού των ατόμων. Ως φυσιολογικός ναρκισσισμός εννοείται μια επαρκώς ανθεκτική και ευλύγιστη οργάνωση του ψυχισμού. Αυτός παρέχει στο άτομο ένα κατ’ αρχάς αίσθημα ασφάλειας μέσα και μαζί με τον κόσμο, εσωτερικής ζεστασιάς, αντοχής στις ματαιώσεις, ικανότητα έκφρασης πλούσιων συναισθημάτων, λογικής επεξεργασίας και ανοίγματος στους άλλους.
Επίσης βάλλουν την κοινωνική συνοχή, τα θεμέλια της κοινωνικής συγκρότησης. Δηλαδή τον ελάχιστό απαιτούμενο βαθμό αλληλεγγύης, ανθρωπιάς, σεβασμού και ευνομίας ώστε να υπάρχει κοινωνία ανθρώπων.
Το ότι υπάρχει ηδονή και απόλαυση στις συγκεκριμένες πρακτικές είναι αδιαμφισβήτητο. Όμως αυτή η – « στιγμιαία » – ηδονή και η απόλαυση προέρχονται από καταστάσεις που χρησιμοποιούν τον άλλο και τον εαυτό ως « πράγμα », τον πόνο ως πηγή.
Η σημερινή κατάσταση μπορεί να οδηγήσει στο να είμαστε οι βάρβαροι του αύριο. Πλάσματα και σχέσεις ψυχρές, ωμές, πραγμοποιημένες, σκληρές και άνομες. Ένας εμφύλιος πόλεμος όλων εναντίων όλων. Το δίλημμα που έχουμε μπροστά μας είναι: ανθρώπινη κοινωνία ή βαρβαρότητα.
Filed under: Σπυρος Απεργης
ΤΟΥ ΣΠΥΡΟΥ ΑΠΕΡΓΗ
Αυτή τη περίοδο εξελίσσεται το ζήτημα της τελικής ρύθμισης του καθεστώτος του Κοσσόβου. Το ζήτημα αυτό είναι κομβικό για τις εξελίξεις στα Βαλακάνια καθώς συγκρούονται τα γεωπολιτικά, ιμπεριαλιστικά κυρίως, συμφέροντα των ΗΠΑ, της Ρωσίας σε πρώτο επίπεδο και ευρωπαικών χωρών σε δεύτερο.
Υπενθυμίζω σε συντομία τις μέχρι τώρα εξελίξεις:
Με την απόφαση 1244/1999 του Συμβουλίου Ασφάλειας το Κόσοβο παραμένει επαρχία της Σερβίας και βρίσκεται υπό τη διοίκηση στρατιωτικής δύναμης με την αιγίδα του ΟΗΕ. Τον Οκτώβριο του 2005 το Συμβούλιο Ασφάλειας του ΟΗΕ εξουσιοδότησε το Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ να διορίσει ειδικό απεσταλμένο για το μελλοντικό καθεστώς του Κοσόβου. Αυτός διόρισε τον πρώην πρόεδρο της Φιλανδίας, Μάρτι Αχτισαάρι, ο οποίος παρουσίασε σχέδιο που δεν έγινε αποδεκτό από Σέρβους και Ρώσους και ουσιαστικά ενταφιάστηκε. Μετά το ναυάγιο του σχεδίου Αχτισαάρι, οι διαπραγματεύσεις πλέον μετατέθηκαν σε επίπεδο Ομάδας Επαφής ( ΗΠΑ, Ρωσία, Ευρωπαική Ένωση ) που συστάθηκε για το ζήτημα αυτό. Η Ομάδα Επαφής δήλωσε στις 10 Δεκεμβρίου 2007 ότι εξαντλήθηκαν τα περιθώρια διαλόγου. Παράλληλα, ούτε το Συμβούλιο Ασφάλειας μπόρεσε να καταλήξει σε οποιαδήποτε τοποθέτηση μετά την αρνητική στάση των Ρώσων που επιμένουν ότι υπάρχουν περιθώρια περαιτέρω συνομιλιών.
Οι ΗΠΑ έχουν ταχθεί ανοικτά υπέρ της ανεξαρτησίας του Κοσσόβου. Η θέση τους αυτή υπαγορεύεται από τους ευρύτερους σχεδιασμούς που διαφαίνεται ότι έχουν στη περιοχή των Βαλκανίων, που είναι, γι’ αυτές, μια διαφιλονικούμενη «σφαίρα επιρροής» με τη Ρωσία, ενόψει και των «διαδρόμων ενέργειας» που χαράσσονται ή επιδιώκεται να χαραχθούν στη περιοχή. Ένα «ανεξάρτητο» και αναγνωρισμένο Κόσσοβο ( στο οποίο είναι εγκατεστημένη η μεγαλύτερη βάση των ΗΠΑ στο κόσμο ) και μια σταθερή Μακεδονία, επίσης αναγνωρισμένη με το όνομά της στον ΟΗΕ θα εδραιώσουν την αμερικάνικη επιρροή στα Βαλκάνια που θα ελέγχουν τις δύο χώρες και θα μπορούν από καλύτερες γεωπολιτικές θέσεις να υπαγορεύσουν τις διαδρομές των αγωγών ενέργειας και την προέλευση του φυσικού αερίου και του πετρελαίου κυρίως από τις χώρες του Καυκάσου, όπως επιθυμούν, και όχι από τη Ρωσία, αποτρέποντας έτσι την περαιτέρω ενεργειακή επέκταση των Ρώσων προς την Ευρώπη.
Από την άλλη η Ρωσία έσπευσε να προτείνει στη Σερβία να συμπεριληφθεί στη διαδρομή του αγωγού South Stream, δηλαδή της νότιας διακλάδωσης ενός μεγάλου αγωγού φυσικού αερίου που θα προέρχεται από τη Ρωσία και θα πηγαίνει προς Βαλκάνια και Κεντρική Ευρώπη ( South Stream ) και ενός άλλου που θα πηγαίνει προς βόρεια Ευρώπη ( North Stream ). Ο South Stream έχει ήδη συμφωνηθεί μεταξύ Ρωσίας και Ιταλίας, απ’ όπου θα διοχετεύεται στη Νότια και Κεντρική Ευρώπη. Ο αγωγός αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2013 με αποκλειστικούς χρηματοδότες τις δύο προαναφερόμενες εταιρίες με ποσοστά 50 – 50 που θα ιδρύσουν σχετική κοινοπραξία. Μάλιστα η ρωσική πρόταση προς τους Σέρβους κατατέθηκε στις 11 Δεκεμβρίου, δηλαδή μία μέρα μετά την ολοκλήρωση των αποτυχημένων συνομιλιών της Ομάδας Επαφής για το καθεστώς του Κοσσόβου, δείγμα της σπουδής των Ρώσων να «δέσουν» στο πολιτικο-οικονομικό τους άρμα τη Σερβία. Σημειώνεται ότι η Ρωσία ξεκαθάρισε ότι τυχόν αναγνώριση του Κοσσόβου από άλλες χώρες, χωρίς απόφαση του ΟΗΕ, θα σημάνει ευθεία παραβίαση του διεθνούς δικαίου που θα οδηγήσει σε επικίνδυνες εξελίξεις στο μέλλον ενώ και η Κίνα είναι επιφυλακτική λόγω του προβλήματος που έχει με την Ταιβάν.
Το Κόσσοβο , ήδη de facto προτεκτοράτο, παρά τις αλλεπάλληλες δηλώσεις για μονομερή ανεξαρτησία των υπερεθνικιστών του παλιού UCK ( πρόεδρος Σειντίου και πρωθυπουργός Χασίμ Θάτσι ) δεν τόλμησε να κάνει το βήμα αυτό και μετέβαλε στάση μιλώντας για «συντονισμό των ενεργειών του με Ουάσινγκτον και Βρυξέλλες». Η στάση του Κοσσόβου υπαγορεύεται από την αδήριτη πραγματικότητα της απόλυτης πολιτικοδιπλωματικής και εμπορικής – οικονομικής εξάρτησής τους από την Ευρωπαική Ένωση και τις ΗΠΑ. Ένα μη αναγνωρισμένο Κόσσοβο από ΗΠΑ και Ευρωπαική Ένωση θα κατέρρεε μέσα σε λίγες μέρες αφού καμιά εμπορική και οικονομική συναλλαγή δε θα μπορούσε να λάβει χώρα μεταξύ Κοσσόβου και άλλων χωρών. Ένας επιπλέον λόγος που οι Κοσσοβάροι ηγέτες δε θα διακινδύνευαν μια μονομερή ανεξαρτητοποίηση είναι η κακή οικονομική κατάστυαση στη χώρα που μαστίζεται από μεγάλη ανεργία, υπάρχει μεγάλη δυσαρέσκεια του πληθυσμού γι’ αυτό και η αποχή στις βουλευτικές εκλογές ξεπέρασε το 50%. Από την άλλη, πρέπει να αναγνωρίσουμε χωρίς δισταγμό το δικαίωμά τους στο συλλογικό αυτοπροσδιορισμό και στη συλλογική αυτοδιάθεση και το ότι πρέπει να έχουν αποφασιστικό λόγο για το καθεστώς της περιοχής που ζουν.
Η Σερβία διακήρυξε ότι μονομερείς ενέργειες των Κοσσοβάρων για ανεξαρτητοποίηση θα κηρυχθούν άκυρες και ανύπαρκτες από τους ίδιους ενώ κυκλοφορούν στο τύπο και σενάρια διακοπής της παροχής ρεύματος ( ! ) από τη Σερβία στο Κόσσοβο σε περίπτωση που ανακοινωθεί η ανεξαρτησία. Η Ευρωπαίοι, βέβαια, της έβαλαν το « τυράκι» της επιτάχυνσης των προενταξιακών διαπραγματεύσεων αλλά οι Σέρβοι δεν δέχονται συζήτηση για σύνδεση του ενός θέματος με το άλλο. Σε λίγες ημέρες διεξάγονται προεδρικές εκλογές στη Σερβία και αυτό βαρύνει στους σχεδιασμούς των ξένων χωρών.
Η Ευρωπαική Ενωση δεν έχει ακόμα ενιαία στάση. Η μεγάλη πλειοψηφία των χωρών ( μεταξύ αυτών η Βρετανία, η Γαλλία και η Γερμανία ) τείνει προς τη λύση της «ανεξαρτησίας» αλλά ορισμένς χώρες (π.χ. Κύπρος, Σλοβακία ) έχουν αντιδράσει. Αποφασίστηκε, όμως, η αποστολή 1800 ανθρώπων για τη διοίκηση της περιοχής ενώ υπήρξαν και δηλώσεις εκ μέρους της Ευρωπαικής Επιτροπής ότι η απόφαση της Ένωσης θα καθυστερήσει μέχρι την άνοιξη, ακριβώς επειδή , εκτός των εσωτερικών διαφορετικών θέσεων, διεξάγονται και εκλογές στη Σερβία και η Ένωση δε θα ήθελε να ενισχύσει τους εθνικιστές υποψηφίους με μια αναγνώριση του Κοσσόβου αλλά τη φιλοδυτική πολιτική και οικονομική ελίτ που εκφράζουν οι Κοστούνιτσα και Τάντιτς.
Η Ελλάδα τηρεί χαμηλούς τόνους στο θέμα λόγω της γενικότερης στάσης σύμπλευσης / υποταγής της ελληνικής πολιτικής ελίτ στους αμερικανικούς σχεδιασμούς. Μια ανοικτή αντίθεση με τις επιθυμίες των ΗΠΑ θα προκαλούσε τη δυσαρέσκεια των ΗΠΑ, κάτι που ήδη συμβαίνει λόγω της προσέγγισης Ελλάδας – Ρωσίας στο ενεργειακό πεδίο .
Η θέση των ΣΥΝ/Συ.Ριζ.Α. , λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω περίπλοκα δεδομένα, θα πρέπει, κατά τη γνώμη μου, να είναι η εξής:
1 ) Ειρηνική, κοινά αποδεκτή λύση στο ζήτημα του καθεστώτος του Κοσσόβου που θα εγκριθεί από τον ΟΗΕ. Οποιαδήποτε μονομερής ανεξαρτητοποίηση του Κοσσόβου, χωρίς απόφαση του ΟΗΕ, θα προκαλέσει ένα πολύ αρνητικό προηγούμενο τόσο για τον ΟΗΕ, του οποίου το κύρος και ο ρόλος θα πληγεί σοβαρότατα για μιά ακόμα φορά τα τελευταία χρόνια, όσο και για την κατάσταση στη περιοχή και σε άλλες περιοχές που, ίσως, οδηγήσουν σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις
2 ) Αναγνώριση του δικαιώματος των Κοσσοβάρων στο συλλογικό αυτοπροσδιορισμό και στη συλλογική αυτοδιάθεση. Το δικαίωμα αυτό μπορεί να επιδιώκεται με κάθε θεμιτό τρόπο, χωρίς να είναι απαραίτητο ούτε απαγορευτικό να φτάνει μέχρι την πλήρη ανεξαρτητοποίηση.
3 ) Όχι σε πιθανή αναβίωση της λύσης του σχεδίου Αχτισαάρι.
4 ) Ρητή αντίθεση στη δημιουργία ( Κόσσοβο ) ή τη διατήρηση ( Βοσνία) προτεκτοράτων στη περιοχή. Απομάκρυνση της βάσης των ΗΠΑ από το Κόσσοβο. Η τυχόν διοικητική και στρατιωτική παρουσία ξένων δυνάμεων στο Κόσσοβο πρέπει να εγκριθεί από τον ΟΗΕ, να είναι βραχείας διάρκειας και να ανανεώνεται σε τακτά χρονικά διαστήματα.
5 ) Πλήρης και αποτελεσματική προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, σύμφωνα και με τα σημεία – προτάσεις της Διεθνούς Αμνηστίας για τη κατάσταση στο Κόσσοβο . Προσαγωγή στη δικαιοσύνη όλων των υπευθύνων για εγκλήματα, γενοκτονίας, πολέμου και κατά της ανθρωπότητας τη περίοδο 1998-1999 στο Κόσσοβο και μέχρι σήμερα
6) Πρωτοβουλία συνεργασίας των ΣΥΝ / Συ.Ριζ.Α. προς τις παραπάνω κατευθύνσεις με συγγενείς πολιτικές δυνάμεις των βαλακανικών χωρών.
Ο Σπύρος Απέργης είναι μέλος του Τμήματος Εξωτερικής Πολιτικής του Συνασπισμού
kokkinoprasinodiktyo.wordpress.com 